بحران آب یزد را تهدید می‌کند؛ پیش‌بینی مهاجرت تا ۱۰ سال آینده!

به گزارش خبرنگار زاینده رود پایدار، غلامعلی مظفری، استاد دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی دانشگاه یزد، در نشست بررسی مسئله آب در دانشگاه یزد، با اشاره به بحران جدی آب در کشور و به ویژه استان یزد، پیش‌بینی کرد که در خوشبینانه‌ترین حالت، یزدی‌ها تا ۱۰ سال آینده مجبور به مهاجرت خواهند شد. وی با انتقاد از مدیریت نادرست منابع آبی، سهم بالای مصرف آب در بخش کشاورزی و عدم رعایت الگوی کشت مناسب، خواستار تغییر رویکردها و اجرای سیاست‌های صحیح در این زمینه شد.

مظفری در ابتدای سخنان خود با ابراز خرسندی از حضور در جمع اساتید دانشکده حقوق، به تجربه خود در برنامه رصد اشاره کرد و گفت: در همان جلسه پیش‌بینی کردم در خوشبینانه‌ترین حالت به خاطر بحران آب یزدی‌ها بایستی تا ۱۰ سال دیگه مهاجرت کنند. اتفاقا شوکشو همین ابتدای ۱۴۰۴ وارد کرد که بعضیا می‌گفتن شما نوستراداموس شدید داره زودتر به وقوع می‌پیونده.

وی با بیان اینکه مشکل آب تنها مختص ایران نیست و تمام دنیا با آن مواجه است، افزود: ایران در یک کشور خشک نیمه خشک قرار گرفته و پتانسیل آبی ما همین هست. متوسط میانگین بارش سالانه که چند سال پیش می‌گفتند ۲۵۰ میلی‌متر میانگین بارش کشور که الان خیلی کمتر شده تا ۲۲۰، ۲۳۰ میلی‌متر کاهش میگن یافته. آب حاصل از این میزان بارش چیزی حدود بین ۴۲۰ تا ۴۵۰ میلیارد متر مکعب در سال است. ما باید مدیریتش کنیم که تا آخر ماه کس نیاره.

این استاد دانشگاه با انتقاد از مصرف بی‌رویه آب در بخش‌های مختلف، به آمار مصرف آب در بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: آمارها ضد و نقیض است چون واقعاً تو کشور هیچ آمار درستی نیست. اما در من مکتوب که وزارت نیرو چند سال پیش می‌گفت ۹۲ درصد بخش آب مصرفی کشور بخش کشاورزی، ۶ درصد بخش شرب، ۲ درصد بخش صنایع است که ظاهراً بایستی خیلی متفاوت از سند خیلی بیشتر از این مصرف باشد.

مظفری با اشاره به تلفات آب در بخش کشاورزی، این موضوع را “فاجعه” خواند و افزود: ما ۱۲۰ میلیارد متر مکعب آب مصرفی کشورمون هست آماری که وزارت نیرو گفته مربوط به البته چند سال پیش الان خیلی بیشتر ۱۵۰ میلیارد متر مکعب. این ۱۵۰ میلیارد متر مکعب ۹۰، ۹۲ درصدشو فقط بخش کشاورزی مصرف می‌کند. کشاورزی که بی مهابا به خاطر آبیاری سنتی غلطی که هست، به خاطر الگوی غلط کشتی که در کشور وجود داره، به خاطر عدم رعایت آب مجازی که حالا شاید کم و بیش اطلاع داشته باشه.

وی در توضیح مفهوم “آب مجازی” گفت: آب مجازی یعنی میزان آب مصرفی برای تولید یک واحد کالا. مثلاً برای تولید این دفتر چقدر آب مصرف میشه. برای تولید یک کیلوگرم گندم ۳۰۰۰ لیتر آب مصرف میشه. یک کیلوگرم گندم ۳۰۰۰ لیتر! برای تولید یک کیلوگرم آفتابگردانی که می‌شینیم پای تلویزیون یک کیلو آفتابگردان ۱۲ هزار لیتر آب مصرف میشه! این آب مجازی یعنی چی؟ یعنی ما داریم آب رو صرف تولید یه سری کالایی می‌کنیم که اصلاً نباید تولیدش کنیم. هندوانه هر کیلوگرم حدود ۳۵۰ لیتر. این یعنی چی؟ یعنی تو بخش کشاورزی عملاً درست عمل نکردیم.

مظفری با انتقاد از عدم مدیریت صحیح در بخش کشاورزی، به مشکلاتی مانند عدم رعایت الگوی کشت، سیستم آبیاری غرقابی و عدم وجود سیاست‌های مناسب در زمینه اقتصاد کشاورزی اشاره کرد.

وی همچنین خواستار آموزش و فرهنگ‌سازی در زمینه مصرف آب در بخش شرب شهری شد و گفت: مردم بایستی آموزش ببینند، فرهنگ سازی بشه نه اینکه مثلاً من بیام با واقع کردن قیمت نهاده ها آب و برق و گاز و این‌ها تو منازل رعایت کنم اما وقتی میام تو دانشگاه میگم خب به من چه این من که پولشون که نمیدم اما در واقع من به پولشون میدم چون دارم مالیات میدم رعایت نمی‌کنم.

این استاد دانشگاه با انتقاد از مکان‌یابی صنایع در کشور، گفت: چرا بایستی مثلاً صنعت ذوب آهن فولاد برای چی کنار زاینده رود باشه؟ چرا باید صنایع آب را در مناطق ایران مرکزی ما داشته باشیم؟ این همه صنایع چرا در مناطق ایران مرکزی اجازه بدیم حفر کنند؟ گیریم که از آب زاینده رود استفاده نشه دکتر اشاره کرد ۸۰ میلیون متر مکعب ما داریم سفره‌های آب زیرزمینی یزد استان یزد رو غارت می‌کنه به چه به بهایی؟ به بهای تولید همون خیار گوجه بادمجونی که منفعتشو یه فرد خاص می‌بره و اشتغال زایی شمس یزدی‌ها اشتغال پیدا نمی‌کنم برگ غیر بومی‌ها عمدتاً غیر ایرانی‌ها هستند.

مظفری با تاکید بر اینکه آب یک ثروت ملی است، اولویت را تامین آب شرب دانست و گفت: به هیچ وجه باعث اجازه برای اگر مازادی داشته باشیم هی الان میگن آقا جمعیت رو ما بایستی به ۱۵۰ میلیون برسونیم همین الان ما برای ۸۰، ۸۵ میلیون جمعیت کشور آب کافی نداریم به خاطر چی؟ به خاطر اینکه مدیریت صحیح اتفاق نمی‌افته.

وی در پایان با اشاره به مشکلات زیست‌محیطی و تخریب طبیعت، گفت: طبیعت انتقام خودش شدید خواهد گرفت. چنان کشیده‌ای خواهد زد امروزه هر لحظه همین الان نشسته هی داره اتفاق میفته.” وی خواستار اراده‌ای برای حل مشکلات کشور شد و گفت: “تصمیمات خوبی هم گرفته میشه قوانین مقررات خیلی خوبی هم داریم اما باید اجرا بشه اجرا نمیشه همه زمین‌ها همه چیز به هم ریخته است.