سوداگران آب همچنان می‌تازند و سرزمینی خسته‌تر و مردمی فقیرتر به جا می‌گذارند؛ ما همچنان عبرت نمی‌گیریم و حواس‌مان پرت حاشیه‌هاست
پروژه‌های انتقال آب از دریا به مناطق مرکزی کشور، هم ایرانیان را فقیرتر و بدهکارتر خواهد کرد، هم ظرفیت‌های زیست‌بومی جنوب کشور را از بین خواهد برد و هم تخریب سرزمین در استانهای مرکزی را شدت خواهد بخشید و هم در نهایت، آب قابل استفاده پایدار را تأمین نخواهد کرد؛ دلیل؟ تجربه؛
به گزارش زاینده رود پایدار، محمد الموتی، دبیر شبکه تشکل‌های مردم نهاد محیط زیست و منابع طبیعی در یادداشتی نوشت: نیازی به جنگ نبود تا بطلان ادعای آنها که در طول چند دهه، جانمایی صنایع پرآب‌بر در مرکز کشور را دارای دلایل پدافندی و امنیتی می‌دانستند و مصون ماندن از تعرض و حمله به زیرساخت‌ها در کنار سواحل جنوبی را در زمان جنگ، به عنوان راهبرد هوشمندانه به دولت‌ها فروختند، اثبات شود؛
طراحان و مجریان این پروژه‌ها، دنباله‌ی همان استراتژیست‌های چهل پنجاه سال اخیرند که نتیجه عملکردشان، ایران را به سرزمینی خسته و سوخته شبیه کرده است.
حالا در پس این سالها، با ادعای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، دهها هزار میلیارد تومان از منابع ملی را هزینه پروژه ویرانگر دیگری کرده‌اند؛
هلهله شادی این روزها برای رسیدن آب شیرین‌شده دریا به مناطق مرکزی کشور، از ۱۰۰۰ کیلومتر آن‌سوتر، مانند همان هلهله‌های انتقال آب‌ها و سدسازی‌های بیشمار در دو سه دهه پیش است که نتیجه‌اش، خشکیدگی و مهاجرت و بی‌خانمانی و ویرانی‌های عمیق اجتماعی و فرهنگی، هم در بالادست و پایین‌دست و هم در مقصد و در مبداء شد.
اینبار اما خطر بسیار عمیق‌تر و دردناک‌تر است؛ یک نمونه آن، افزایش شوری سواحل جنوبی کشور، در میان‌مدت است که زندگی میلیونها نفر را تحت تأثیر قرار خواهد داد. در مدل تفکر مدیریتی که ورود آب رودخانه‌ها به دریا را، هدررفت آب می‌داند، قطعا صحبت از اهمیت بوم‌سازگان مرجانی سواحل جنوبی در تداوم حیات همه زیستمندانش از جمله انسان‌ها، آن‌قدر بی‌معنی است که حتی مجال گفتگو را از آدمی می‌ستاند.
همین دو سال پیش بود که وزیر جهاد کشاورزی کشور گفته بود سیستان و بلوچستان را «موزستان» میکنیم تا از خروج سالانه ۵۰۰ میلیون دلار ارز جلوگیری کنیم. حتما میدانید که اینگونه یک بعدی و خطی نگاه کردن به تولید کشاورزی و ذخیره ارز در دهه‌های اخیر، چه فشار مهلکی بر ظرفیت‌ها و قابلیت‌های سرزمین وارد آورد؟
دو سال بعدتر، وزیر جهادکشاورزی دولت چهاردهم، با اشاره به اینکه رودخانه‌های این استان را باید با سدها مهار کنیم تا به دریا نریزند و هدر نروند، تا بتوانیم موز بکاریم و حتی صادر کنیم، از وزیر پیشین سبقت گرفت؛
همه اینها در حالی است که همین چند روز پیش، یکی از مقامات وزارت جهاد کشاورزی طی سخنانی، به خطای راهبردی و برنامه‌ریزی و از آن فراتر، خطا در فهم سرزمین ایران، در قالب تفکر سازه‌ای و سدسازی‌های بیهوده اذعان نمود.
و تأسف‌آور آنکه این اعتراف، زمانی اتفاق افتاده که فقط یکی دو شاخص از دهها شاخص اثرگذار، مورد توجه واقعی قرار گرفته و در محاسبات و عقل مدیریتی مسؤولان کشور، لحاظ شده است.
این دنیای تک‌بعدی مدیریت سرزمین در ذهن زمامداران، علاوه بر اینکه تقریبا توانی برای کشور باقی نگذاشته و همچنان مستعد تکرار طرح‌های به‌ظاهر توسعه‌ای و در واقع مخرب است، در مقابل هر فرصت و بستری برای گفتگوی عاقلانه و منطقی هم قد علم می‌کند؛
بماند آنکه پروژه‌های میلیونها دلاری، در این سیستم مدیریتی، تضمین‌کننده خلسه مدیران و تصمیم‌گیران ملی و منطقه‌ای هستند و راه را بر بررسی و شفافیت و مطالعه و مطالبه می‌بندند.
تازه، اگر بپذیریم، این همه، ناشی از ضعف‌های مدیریتی و ساختاری و قانونی ماست و دست دیگری برای رنجوری سرزمین ایران عزیزمان در کار نیست.
ما اما باید مطالبه کنیم و بخواهیم که مطالعات ارزیابی اثرات محیط زیستی و اجتماعی این ابرپروژه‌ها چگونه و کجا انجام شده‌اند و نتایج آنها چه بوده است؟
در کنار مسائل فنی و محیط زیستی، اخبار مرتبط با هزینه‌کرد این پروژه‌ها، اعم از منابع اصلی و فرعی، میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و نحوه تقسیم کار آنها به تفکیک مجریان، مدل درآمدزایی و جزئیات اهداف اقتصادی پروژه‌ها، بسیار مبهم و مناقشه‌برانگیز است و شایعات زیادی را دامن زده است؛
بنابراین مسلماً مطالبه جدی از وزارت نیرو و مجریان این پروژه‌ها، اعمال شفافیت حداکثری و دقیق جزئیات مالی و اجرایی این پروژه‌ها، از فاز صفر تا مرحله بهره‌برداری است که به عنوان یک حق اصولی و اساسی شهروندان ایرانی باید مورد توجه قرار گیرد.
دهه هفتاد و هشتاد عبرت ماست؛ حالا دوران دیگری است؛
برچسب ها :اصفهان ، انتقال آب از دریا ، بحران آب ، زاینده رود ، محمد الموتی
- نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
- نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
- نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰