فقدان نگرش ملی در سخنان آقای دکتر ناصر کرمی

آقای دکتر ناصر کرمی استاد دانشگاه در نروژ در همایش پیامد های انتقال آب کارون» سخنانی را مطرح کرده اند که مشخصه بارز آن فقدان نگرش ملی به موضوع بحران آب است. عباراتی نظیر: «باید از هرگونه انتقال آب ممانعت کرد و از قطره قطره آن به عنوان ناموس خوزستان صیانت و از انتقال آن جلوگیری کنیم.» نشان می دهد در سخنان ایشان وجه احساسی و مردم پسند برجسته است و نگرش ملی به موضوع بحران آب در کشور مغفول مانده است.

پرسش هایی چند از آقای دکتر کرمی:

۱-    در شرایطی که خوزستان، استانی است که با ۴ درصد مساحت کشور و کمتر از ۷ درصد جمعیت کشور ۳۰ درصد منابع آبی کشور را دارد، چگونه ایشان گفته اند: «در ایران بحرانی تر از خوزستان استانی وجود ندارد که به آب نیاز داشته باشد.» !! به دلایل زیر چنین مطلق اندیشی و مطلق گویی شایسته نیست:

* میانگین ۴۱ ساله حجم آب خروجی مازاد بر مصارف از حوضه کارون۱۲.۶ میلیارد مترمکعب است.(منبع مطالعات بهان سد) آیا این حجم عظیم آب نشان دهنده وجود آب مازاد بر مصارف و نیاز ها در استان خوزستان نیست؟

* برنامه ریزی برای انتقال ۴.۵ میلیارد مترمکعب زه آب فقط از کشت و صنعت های اطراف اهواز به حوضچه های تبخیری در مرز عراق و از آنجا تخلیه به خلیج فارس در گزارش مرکز پژوهش ها مجلس آیا گواه وجود آب مازاد نیست؟ وقتی زه آب کشت و صنعت های اطراف اهواز، حجمی بیش از ۲ برابر کل منابع آب حوضه زاینده رود دارد آیا باز هم نظر ایشان باور پذیر است؟

* سرانه منابع آب تجدید پذیر در استان خوزستان به میزان ۸۰۰۰ مترمکعب در سال و مقایسه آن با ۱۷۰۰ متر مکعب حد شاخص بدون کمبود آب در شاخص فالکن مارک آیا گواه وجود آب مازاد بر نیاز در خوزستان نیست؟ مقایسه رقم ۸۰۰۰ مترمکعب سرانه منابع آب در خوزستان با ۷۵۰ مترمکعب سرانه منابع آب در حوضه زاینده رود(با احتساب آب انتقالی) که با شاخص های جهانی مؤید بحران شدید آب در حوضه زاینده رود در شرایط کنونی است، حکم مطلق ایشان مبنی بر بحرانی ترین استان دانستن خوزستان را با تردید جدی روبرو می کند.

* صرفنظر از عبارات احساسی قطره قطره آب را ناموس خوزستان دانستن، آقای دکتر کرمی باید مشخص کنند که آیا اصولا به معیار های یونسکو برای انتقال آب اعتقاد دارند؟

۲- ایشان گفته اند: «حفظ رطوبت خاک مهمترین مسئله برای آینده خوزستان است.»

• کسانی که با خوزستان آشنا هستند می دانند که بالا بودن سطح ایستابی ویژگی اغلب دشت های خوزستان است بگونه ای که دفع زه آب مانع عمده و پیش نیاز توسعه کشاورزی در خوزستان است. در اغلب دشت های خوزستان از منابع آب زیرزمینی بهره برداری نمی شود و به دلیل بالا بودن تراز ایستابی و بافت ریزدانه خاک، مشکلی به نام حفظ رطوبت خاک وجود ندارد.
• طرح در دست اجرای توسعه ۵۵۰ هزار هکتاری سطح کشت آبی در خوزستان نشانه آن است که در حوضه کارون در خوزستان معضل اراضی رها شده در اثر بی آبی وجود ندارد و وجود منابع آب مازاد در خوزستان مبنای طرح توسعه ۵۵۰ هزار هکتاری بوده است.

۳ـ ایشان گفته اند: «خوزستان ممکن است دچار سرنوشت شاخ آفریقا شود.»

• تغییر اقلیم در خاورمیانه محدود به استان خوزستان نیست و با فرض وقوع کل کشور را تخت تأثیر قرار می دهد. آیا آقای دکتر کرمی به این اندیشیده اند که چنانچه خوزستان با دارا بودن ۳۰ درصد منابع آب کشور قرار است به شاخ آفریقا تبدیل شود، در آنصورت چه بر سر سایر مناطق کشور می آید؟ گرچه پژوهشگران ناسا بر عدم قطعیت مدل های پیش بینی اقلیم تأکید دارند ولی با فرض قبول، مطابق باور آقای دکتر کرمی، آیا نگرش ملی ایجاب نمی کند ایشان دغدغه حفظ کشور را هم داشته باشند و برای حفظ کشور و از جمله فلات مرکزی از دامن زدن به تعصبات استانی پرهیز شود و جامع نگری ملی ترویج شود؟
• با توجه به توزیع نامتوازن منابع آب و کانون های جمعیتی در کشور، چه در شرایط کنونی و چه در چنان شرایط بحرانی ، آیا رویکرد سازمان ملل برای انتقال آب با رعایت معیار های یونسکو گزینه منطقی و ضرور برای نجات کشور نیست؟